Hưỡng dẫn nấu ăn
Việc sắc thuốc uống trong Đông y là rất quan trọng, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả điều trị. Tìm hiểu kỹ thuật sắc thuốc trong Đông y để thực hiện đúng ngay trong bài viết sau.
Hiệu quả sử dụng thuốc Đông y phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm lượng nước, nhiệt độ và thời gian sắc thuốc. Do đó, để tối ưu hóa tác dụng của thuốc thì cần thực hiện đúng quy trình sắc thuốc. Cùng tìm hiểu một số lưu ý khi sắc thuốc trong Đông y qua bài viết sau nhé!
1
Lượng nước khi sắc thuốc
Nước dùng để sắc thuốc đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thang thuốc. Nước cần sử dụng là nước tinh khiết, không ô nhiễm để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Lượng nước sắc thuốc cũng cần phù hợp, không nên quá nhiều hoặc quá ít, bởi việc sử dụng quá nhiều nước sẽ dẫn đến thời gian sắc thuốc kéo dài, làm hao hụt hoặc phá hủy một số hoạt chất trong thuốc. Ngược lại, nếu sử dụng quá ít nước, các hoạt chất trong thuốc sẽ khó hòa tan, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
Lượng nước khi sắc thuốc
Lượng nước phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như trọng lượng, thể tích và tính thấm nước của các vị thuốc trong thang.
-
Đối với các loại thuốc có chất thuốc mềm xốp, độ hút nước cao (như lá, hoa): Nên tăng lượng nước để đảm bảo các hoạt chất được chiết xuất hoàn toàn.
-
Đối với các loại thuốc có chất thuốc chắc đặc, độ hút nước thấp (như rễ, củ): Nên giảm lượng nước để tránh hao hụt các hoạt chất do thời gian sắc kéo dài.
-
Đối với thang thuốc có nhiều vị thuốc khác nhau: Nên điều chỉnh lượng nước dựa trên tỷ lệ các loại thuốc mềm xốp và chắc đặc.
Lưu ý:
-
Lượng nước chỉ mang tính chất tham khảo, có thể thay đổi tùy theo từng thang thuốc cụ thể.
-
Nên sắc thuốc dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc y học cổ truyền để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
2
Nhiệt độ khi sắc thuốc
Nhiệt độ đóng vai trò quan trọng trong quá trình sắc thuốc, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thuốc. Do đó, cần chú ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp để đảm bảo hiệu quả sắc thuốc.
-
Nhiệt độ quá cao: Nước thuốc sôi sùng sục, dễ trào ra ngoài gây lãng phí và làm cháy thuốc ở đáy nồi. Chất lượng thuốc bị ảnh hưởng, cần bỏ đi và không nên sắc lại.
-
Nhiệt độ quá thấp: Nước thuốc không sôi, các hoạt chất trong thuốc không được hòa tan hoàn toàn, dẫn đến giảm hiệu quả điều trị.
Lưu ý: Khi sắc thuốc cần đậy nắp kín. Nếu sử dụng lửa nhỏ mà mở nắp, nước sẽ khó sôi, phần thuốc phía trên bị khô và trương lên, phần thuốc phía dưới dễ bị cháy.
Nhiệt độ khi sắc thuốc
Phương pháp sắc thuốc có thể thay đổi tùy theo loại thuốc và mục đích sử dụng:
-
Đối với các loại thuốc thông thường: Nên đun sôi thuốc bằng lửa to, sau đó hạ nhỏ lửa.
-
Đối với các loại thuốc giải cảm, thanh nhiệt, thuốc có mùi thơm (chứa tinh dầu): Cần sắc nhanh bằng lửa to để tránh hao hụt tinh dầu.
-
Đối với các loại thuốc bổ, vị đậm, chất thuốc đặc chắc: Nên đun sôi thuốc bằng lửa to, sau đó hạ nhỏ lửa và sắc lâu hơn, khoảng 30-60 phút để các hoạt chất được chiết xuất hoàn toàn.
Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
3
Thời gian sắc thuốc
Thời gian sắc thuốc phụ thuộc vào loại thuốc và công dụng của thuốc:
-
Thuốc bổ: Thường chứa các vị thuốc từ củ, rễ cây, sừng, mai, xương động vật. Do đó, cần sắc kỹ để các hoạt chất được chiết xuất hoàn toàn. Sắc thuốc bổ với nhiệt độ cao, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa. Nước đầu sắc trong 45 phút, các nước sau 30 phút.
-
Các thuốc khác: Thuốc chữa bệnh nội khoa như thuốc hoạt huyết, thuốc thanh can, thuốc kiện tỳ cần sắc với nhiệt độ cao, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa. Nước đầu sắc 30 phút, các nước sau 20 phút.
Thời gian sắc thuốc
Lưu ý khi sắc thuốc:
-
Lượng nước ban đầu: Đủ để phủ ngập mặt thuốc, khoảng 5cm (trừ thuốc giải cảm 1-2cm).
-
Nhiệt độ và thời gian sắc: Tùy thuộc loại thuốc.
-
Sau khi sắc: Nếu nước thuốc nhiều, có thể cô đặc lại. Nếu nước thuốc ít, có thể pha thêm nước đun sôi và chia uống trong ngày.
Trên đây là một vài thông tin về kỹ thuật sắc thuốc trong Đông y mà bạn có thể tham khảo. Để đảm bảo chính xác thì bạn nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc nhé!
Nguồn: Báo Sức khỏe và Đời sống
Có thể bạn quan tâm:
